Gezond afslanken vaak een kwestie van gedragsverandering

Overgewicht kan vele oorzaken hebben. Het eet- en beweeggedrag speelt een belangrijke rol. Overgewicht ontstaat wanneer aan het lichaam meer energie wordt toegevoerd dan het nodig heeft. De overtollige energie wordt opgeslagen als lichaamsvet (positieve energiebalans). Voor gezond afslanken, dat wil zeggen het lichaamsgewicht blijvend verminderen, is doorgaans een gedragsverandering noodzakelijk.

Gezond eten en drinken

Belangrijk bij het afvallen is een negatieve energiebalans waarbij de energieopname (door voeding) kleiner is dan het energieverbruik (bijvoorbeeld door beweging). Wie zijn gewicht blijvend onder controle wil houden, moet meestal eerst leren wat gezond eten en drinken betekent.

Afslanken een zaak van lange duur

Diëten die zich op een sterke vermindering van calorieën baseren (crash-diëten) zijn niet geschikt voor blijvend gewichtsverlies. Hoewel de kilo's aan het begin meestal eraf vliegen, keren ze op buik en heupen al snel weer terug. Vaak weeg je na zo’n dieet nog meer dan voorheen. Dit verschijnsel staat ook bekend als het “jojo-effect”. Het lichaam reageert namelijk op een lage voedselinname en spierverlies met een vermindering van de basisstofwisseling. Deze vermindering van de stofwisseling blijft ook na de beëindiging van het dieet bestaan, wat betekent dat men minder energie verbruikt dan voorheen.

Eenzijdige diëten evenmin geschikt voor blijvend gewichtsverlies

Ook eenzijdige diëten zijn niet geschikt voor permanent gewichtsverlies. Vaak komen de moeizaam kwijtgeraakte kilo's na beëindiging van het afslankprogramma weer snel terug. Bovendien worden essentiële voedingsstoffen in te kleine hoeveelheden toegevoerd. Bij het afslanken kunnen advies en goede raad van deskundigen nuttig zijn zoals bijvoorbeeld voedingswetenschapper of diëtist.

Handige tips bij het afslanken

Ook in het leven van alledag zijn gedragsveranderingen mogelijk die een positief effect op het lichaamsgewicht kunnen hebben. Die beginnen al bij het inkopen:

• ga nooit met een lege maag winkelen;
• maak een boodschappenlijstje en houd je bij het winkelen daaraan;
• laat je bij snoep in de supermarkt niet verleiden door lok-aanbiedingen zoals “3 halen, 2 betalen”;
• eet langzaam en bewust en kauw goed. Leg tijdens het eten het bestek eens even aan de kant. Wie de tijd neemt bij het eten, merkt beter dat hij verzadigd is;
• kleine porties, aantrekkelijk opgediend en rustig opgegeten, helpen daarbij. Want het gevoel van verzadiging treedt pas na ongeveer 20 minuten in;
• vermijd om maaltijden over te slaan of helemaal niets te eten. Als kleine tussendoortjes zijn fruit, groenten en vetarme zuivelproducten geschikt.